Στην εποχή μας, τα φαινόμενα ενδοσχολικής βίας και παραβατικότητας μεταξύ ανηλίκων καταλαμβάνουν όλο και συχνότερα τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων και των μέσων ενημέρωσης σε ολόκληρη την Ευρώπη. Οι δείκτες νεανικής εγκληματικότητας συνεχώς αυξάνονται και οι αρμόδιοι φορείς βρίσκονται αντιμέτωποι με το ερώτημα «τι πρέπει να κάνουμε;» Η συνήθης και εύκολη απάντηση είναι η αυστηροποίηση των νόμων και η ενίσχυση της καταστολής, όμως μια βαθύτερη ανάλυση αποκαλύπτει πως η βία μεταξύ ανηλίκων αποτελεί σύμπτωμα και όχι την ίδια την ασθένεια.
Η Παγκόσμια Έρευνα Υγείας Σχολικού Πληθυσμού υποδεικνύει πως υπάρχει σχέση μεταξύ φτώχειας και περιστατικών ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού.
Για να κατανοήσουμε την παραπάνω σχέση καλύτερα, πρέπει να αντιληφθούμε ότι η παιδική φτώχεια δεν είναι μόνο οικονομική, αλλά περιλαμβάνει και μη οικονομικές διαστάσεις, όπως:
Πρόσβαση σε Ποιοτικές Υπηρεσίες Υγείας: Η έλλειψη πρόσβασης σε δωρεάν και ποιοτικές υπηρεσίες υγείας υπονομεύει την ψυχική και σωματική ευημερία των παιδιών. Όταν τα παιδιά δεν λαμβάνουν την αναγκαία υποστήριξη, αυξάνεται η πιθανότητα να αντιμετωπίσουν προβλήματα συμπεριφοράς.
Ποιοτική Εκπαίδευση με Έμφαση στις Αξίες: Πολλά παιδιά δηλώνουν ότι το σχολείο δεν καλλιεργεί τις ανθρώπινες αξίες και την ηθική. Σε μια εποχή όπου η βία και οι γυναικοκτονίες αυξάνονται, σύμφωνα με την σχετικά πρόσφατη ανάλυση επικαιρότητας του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ), το 60,9% των παιδιών στην Ελλάδα αναφέρουν ότι το σχολικό περιβάλλον δεν τα βοηθά να αναπτύξουν έναν αξιακό κώδικα που θα τα θωρακίσει απέναντι στις προκλήσεις της σύγχρονης κοινωνίας.
Ποιοτικός και Ασφαλής Ελεύθερος Χρόνος: Όταν τα παιδιά στερούνται πρόσβαση σε δομές ψυχαγωγίας και αθλητισμού, χάνουν σημαντικές ευκαιρίες για θετική κοινωνικοποίηση. Αυτό οδηγεί στην αναζήτηση άλλων μέσων εκτόνωσης, τα οποία συχνά περιλαμβάνουν την εκδήλωση βίας.
Η φτώχεια λοιπόν, δεν είναι απλά ένας αριθμός που αφορά το εισόδημα μιας οικογένειας. Πρόκειται για μια βαθύτερη κατάσταση που περιορίζει την πρόσβαση των παιδιών σε στοιχειώδεις παροχές και υπηρεσίες, δημιουργώντας το εύφορο περιβάλλον για την ανάπτυξη παραβατικής συμπεριφοράς.
Η Εκπαίδευση ως Παράγοντας Πρόληψης
Από τη μία πλευρά, είναι προφανές ότι η φτώχεια δημιουργεί προϋποθέσεις που οδηγούν στη βία. Από την άλλη πλευρά, η έλλειψη μιας ολιστικής εκπαιδευτικής προσέγγισης, που να περιλαμβάνει την ηθική ανάπτυξη των παιδιών, επιδεινώνει την κατάσταση. Ένα εκπαιδευτικό σύστημα που παραμένει επικεντρωμένο μόνο στην ακαδημαϊκή επιτυχία, αγνοώντας τις ανθρώπινες αξίες, συμβάλλει στη δημιουργία μιας γενιάς που δεν έχει καλλιεργήσει την ενσυναίσθηση και την ανεκτικότητα.
Πρέπει να επαναπροσδιορίσουμε την εκπαίδευση, προσδίδοντας μεγαλύτερη σημασία στην ηθική και συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών. Μέσα από προγράμματα που καλλιεργούν την ενσυναίσθηση, τη συνεργασία και τον σεβασμό, τα παιδιά μπορούν να αναπτύξουν δεξιότητες διαχείρισης συγκρούσεων και να μάθουν να λύνουν τις διαφορές τους με ειρηνικά μέσα. Μια εκπαίδευση που προάγει τον σεβασμό και τις αξίες θα μπορούσε να λειτουργήσει ως μέσο πρόληψης της βίας.
Ποιοτικές Παρεμβάσεις Αντί για Καταστολή
Η άμεση και σκληρή καταστολή της βίας μεταξύ ανηλίκων μπορεί να φαίνεται ως λύση, αλλά στην πραγματικότητα αποτελεί προσωρινό μέτρο. Η πραγματική λύση βρίσκεται στην αντιμετώπιση των ριζών του προβλήματος: την εξαφάνιση της παιδικής φτώχειας και την εισαγωγή μιας ουσιαστικής ηθικής εκπαίδευσης που θα εστιάζει στην ανάπτυξη ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων.
Ο συνδυασμός της εξασφάλισης ίσων ευκαιριών για πρόσβαση στην εκπαίδευση και την υγεία με τη συστηματική διδασκαλία αξιών θα μπορούσε να αποτελέσει την πιο αποτελεσματική παρέμβαση για τη μείωση της βίας. Η καλλιέργεια των αξιών στα παιδιά, σε συνδυασμό με μια κοινωνία που μεριμνά για τη στήριξή τους, μπορεί να αποτρέψει την εμφάνιση παραβατικών συμπεριφορών και να συμβάλει στη δημιουργία ενός ασφαλέστερου σχολικού περιβάλλοντος για όλους.
Η βία μεταξύ ανηλίκων αποτελεί το σύμπτωμα μιας βαθύτερης κοινωνικής ανισότητας και έλλειψης υποστήριξης. Είναι καιρός να στραφούμε σε λύσεις που θα στοχεύουν στην ουσία, προσφέροντας στα παιδιά μας τα απαραίτητα εργαλεία και εφόδια για να διαχειρίζονται τις προκλήσεις της ζωής.
Comments