Ο σχολικός εκφοβισμός είναι φλέγον ζήτημα σε όλη την Ευρώπη τις τελευταίες δεκαετίες. Οι ειδήσεις ακραίων φαινομένων σχολικού εκφοβισμού ταξιδεύουν και γίνονται γνωστές μέσω τηλεόρασης και social media. 81,5% των μαθητών που ερωτήθηκαν σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια του προγράμματος Future Integrity Leaders που χρηματοδοτείται από το Erasmus+, απάντησαν ότι έχουν γίνει μάρτυρες ή έχουν βιώσει σχολικό εκφοβισμό.
Για να κατανοήσουμε όμως το φαινόμενο του εκφοβισμού αρχικά πρέπει να ορίσουμε τι είναι και τι δεν είναι εκφοβισμός.
Εκφοβισμός είναι εσκεμμένη, απρόκλητη και επαναλαμβανόμενη επιθετική συμπεριφορά (σωματική και ψυχολογική) κάποιου ή μιας ομάδας σε κάποιον που θεωρούν ότι είναι αδύναμος.
Εκφοβισμός δεν είναι ειλικρινή πειράγματα μεταξύ συμμαθητών και φίλων (που διασκεδάζουν και οι δύο) ή τσακωμοί μεταξύ ατόμων ίδιας ψυχολογικής και σωματικής δύναμης.
Υπάρχουν σημάδια που μπορούμε να αναγνωρίσουμε σε ένα παιδί που βιώνει σχολικό εκφοβισμό;
Ο σχολικός εκφοβισμός ενδέχεται να μην είναι εύκολα αντιληπτός από γονείς ή εκπαιδευτικό προσωπικό, αλλά ορισμένα σημάδια μπορεί να εμφανίζονται σε παιδιά που βιώνουν τέτοιες δυσάρεστες καταστάσεις. Συγκεκριμένα, ενδέχεται να παρατηρηθεί ότι το παιδί επιστρέφει στο σπίτι με λερωμένα ή σχισμένα ρούχα, φαίνεται να πεινάει, χάνει χρήματα ή αντικείμενα με ανησυχητικό τρόπο, και δίνει παράξενες εξηγήσεις για ανεξήγητα χτυπήματα.
Επιπλέον, το παιδί μπορεί να εμφανίζει αιφνίδια ξεσπάσματα θυμού, να καταφεύγει σε κοπάνες, να αρνείται να πάει στο σχολείο, ή να παριστάνει ότι είναι άρρωστο. Επιπλέον, ενδέχεται να βιώνει εφιάλτες και να παρατηρείται μείωση της επίδοσής του στο σχολείο, η οποία εμφανίζεται ξαφνικά. Αυτά τα σημάδια μπορεί να υποδεικνύουν την ύπαρξη προβλημάτων που απορρέουν από τον εκφοβισμό και απαιτούν προσεκτική παρακολούθηση και υποστήριξη από τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς.
Η έγκαιρη αναγνώριση ότι κάποιο παιδί βιώνει εκφοβισμό μπορεί να μας βοηθήσει να προβούμε στις αναγκαίες ενέργειες έτσι ώστε να αποτρέψουμε νέα περιστατικά αλλά και τον τρόπο να προσεγγίσουμε και να αλλάξουμε την συμπεριφορά των παιδιών που εκφοβίζουν.
Μπορούμε να αναγνωρίσουμε τα παιδιά που εκφοβίζουν;
Τα παιδιά που συχνά εμπλέκονται σε πράξεις εκφοβισμού ενδέχεται να διαθέτουν έντονη, εξωστρεφή προσωπικότητα και παρορμητική συμπεριφορά. Επιπλέον, χαρακτηρίζονται από έλλειψη ανοχής στη διαφορετικότητα και εκδηλώνουν χειριστική στάση, συχνά χωρίς ενσυναίσθηση για τα συναισθήματα των άλλων.
Αυτά τα παιδιά ενδέχεται να εναλλάσσονται σε ρόλους θύτη-θύματος, δημιουργώντας μια ανασφαλή και ασταθή δυναμική στις κοινωνικές τους σχέσεις. Συχνά, δικαιολογούν τις εκφοβιστικές πράξεις τους ως απάντηση σε προκλήσεις που θεωρούν ότι δέχονται από τα θύματά τους, προσπαθώντας να ελαχιστοποιήσουν τις συνέπειες για τα θύματα και να δικαιολογήσουν τη συμπεριφορά τους.
Υπάρχει τρόπος να προλάβουμε τον σχολικό εκφοβισμό;
Αν και δεν υπάρχει «χρυσή συνταγή» για την πρόληψη του σχολικού εκφοβισμού, τα σχολεία και το εκπαιδευτικό προσωπικό μπορούν να ακολουθήσουν κάποια βήματα προκειμένου να βοηθήσουν στην αντιμετώπισή του. Πρώτον, η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση γονέων και μαθητών σχετικά με τον σχολικό εκφοβισμό αποτελούν βασικό βήμα.
Στη συνέχεια, η δημιουργία ενός ασφαλούς περιβάλλοντος για όλα τα παιδιά είναι απαραίτητη, με σαφείς κανόνες για την ασφάλεια και την ευημερία όλων των μαθητών. Προσεκτική εποπτεία από το εκπαιδευτικό προσωπικό κατά την διάρκεια των διαλειμμάτων μπορεί να βοηθήσει στον έγκαιρο εντοπισμό περιστατικών εκφοβισμού.
Επιπλέον, η ενθάρρυνση των παιδιών και των γονέων να διατηρούν ανοιχτή επικοινωνία με τους εκπαιδευτικούς αποτελεί σημαντικό στοιχείο. Τέλος, η δημιουργία εκπαιδευτικών εργαστηρίων με θέματα όπως η επίλυση διαφωνιών και η βελτίωση της επικοινωνίας μπορεί να συμβάλει στη διαμόρφωση ενός υγιούς σχολικού περιβάλλοντος.
Η πρόληψη του εκφοβισμού απαιτεί συνεχή προσπάθεια και αφοσίωση από το εκπαιδευτικό προσωπικό. Μόνο με αυτόν τον τρόπο μπορούν να επιτευχθούν σημαντικά οφέλη, τόσο για τους μαθητές όσο και για το σχολικό περιβάλλον.
Comentarios